چند روز بیش‌تر به تغییر ساعت ما و تعداد زیادی از کشورهای دیگر نمانده. اما تا حالا به این فکر کرده‌اید که این تغییر ساعت چرا در تقویم گنجانده شده و چرا اتفاق می‌افتد؟ در این مقاله از تاریخ‌چه و نکات مثبت و منفی تغییر ساعت تابستانی گفته‌ام.

 

صرفه‌جویی در زمان نور روز یا تغییر ساعت تابستانی چیست؟

بسیاری از کشورها ساعت‌شان را در ابتدای بهار یک ساعت جلو می‌کشند و در انتهای تابستان، یک ساعت عقب (تا به حالت اول بازگردد). به این کار، تغییر ساعت تابستانی یا صرفه‌جویی در زمان نور روز (Daylight Saving Time) گفته می‌شود.

احتمالا در تنظیمات ساعت و تقویم گوشی موبایل‌تان به این اصطلاح برخورده‌اید. اگر این گزینه را فعال کنید، زمان گوشی خودبه‌خود و در موعد مقرر تنظیم می‌شود و یک ساعت به جلو یا عقب می‌رود.

 

تاریخ‌چه‌ی تغییر ساعت تابستانی

پیش از جنگ جهانی اول، افراد مختلفی پیشنهاد جلو کشیدن ساعت در ابتدای بهار را -برای استفاده‌ی بیش‌تر از نور خورشید- داده بودند. اما این اتفاق برای اولین بار در طول جنگ و توسط آلمانی‌ها عملی شد. ظاهرا هدف اصلی آن‌ها، صرفه‌جویی در مصرف سوخت با استفاده‌ی کم‌تر از آن برای روشنایی بوده.

 

این همه سال از جنگ جهانی اول گذشته. تغییر ساعت تابستانی هنوز هم مفید است؟

به نظر می‌رسد که دلیل اصلی شروع تغییر ساعت، در دنیای امروز دیگر معنای چندانی ندارد. الگوی مصرف انرژی کاملا تغییر پیدا کرده و اکثر افراد فقط به خاطر تغییر ساعت، عادت‌هایشان را عوض نمی‌کنند. مثلا در تابستان‌ها، کسی کولرش را به خاطر این‌که به ساعت خاصی از شب رسیده خاموش نمی‌کند. تا هوا گرم باشد، کولر من هم روشن است!

علاوه بر این‌که فایده‌ی اصلی تغییر ساعت عملا حذف شده، به نظر می‌رسد که به مضرات آن هم اضافه شده باشد. کم‌بود خواب در زندگی مدرن یک مشکل واقعی و مهم است. و تغییر ساعت تابستانی به این کم‌بود خواب دامن می‌زند. آمار نشان می‌دهد که تعداد تصادفات جاده‌ای و اشتباهات جدی در محیط کار در اولین هفته‌ی بعد از جلو رفتن ساعت بالا می‌رود و به نظر می‌رسد که دلیل اصلی، همین بر هم خوردن الگوی خواب افراد باشد.

ظاهرا تنها فایده‌ی تغییر ساعت، برای مغازه‌دارها و فروشنده‌هاست. چون -براساس آمار- با بیش‌تر شدن فاصله‌ی زمانی بسته شدن مغازه‌ها تا تاریک شدن هوا، فروش آن‌ها هم بیش‌تر می‌شود.

 

در مجموع به نظر می‌رسد که ایران هم مثل حدودا ۷۰ کشور دیگر، صرفا از روی عادت ساعت‌اش را تغییر می‌دهد. وگرنه دلیل خاصی برای این کار وجود ندارد. اگر تغییر ساعت برای شما مفید است، خوش‌حال می‌شوم دلیل‌تان را بشنوم!

 

آپدیت: پارلمان اروپا به تازگی طرح حذف تغییر ساعت را تصویب کرده و تا سال ۲۰۲۱ تمام کشورهای اروپا ساعت رسمی‌شان را ثابت خواهند کرد.


به دیگران هم برسانید