اگر زیاد در طبیعت عکاسی کرده باشید، میدانید که داشتن یک خط افق کاملا افقی در بعضی عکسها چهقدر مهم است. در این پست از خط افق در عکاسی خواهم گفت.
اما از آنجایی که همهی عکسها شامل خط افق نمیشوند و به تصویر کشیدن این خط، بخشی از ترکیببندی عکسهاست، خیلی از ما یا خط افق را جدی نمیگیریم یا روی عکسهایمان خطکش میگذاریم تا یکسومها را اندازه بگیریم و “جای درست” خط افق را انتخاب کنیم.
هر دو رویکرد میتوانند جای خودشان را در عکسهای مختلف داشته باشند. چون عکاسی هنر است و بخشی از هنر همیشه به سلیقه و انتخابهای شخصی هنرمند برمیگردد. اما قبل از اینکه تصمیممان را درمورد خط افق بگیریم -و موقع عکاسی و ادیت، تصمیممان را اعمال کنیم- باید با آن آشنا شویم و تاثیرش در عکسها را ببینیم. پس بیایید برویم سر اصل مطلب…
خط افق یعنی چه؟
سادهترین تعریف ممکن: خط افق جاییست که زمین و آسمان به هم برخورد میکنند.
فکر میکنید در این عکس، خط افق کجاست؟

البته خط افق همیشه به این سادگی پیدا نمیشود و اصلا در بعضی عکسها مرئی هم نیست. مثلا اگر بعد از گرفتن همین عکس بالا، ارتفاعمان را زیاد کنیم و یک عکس هوایی از ساحل و دریا بگیریم، دیگر خط افقی در عکسمان نخواهیم داشت.
چرا خط افق باید کاملا افقی باشد؟
نمیشود گفت در ۱۰۰ درصد مواقع؛ ولی اکثر عکسها با یک خط افق کاملا افقی و صاف بهترند.
اگر در عکس بالا خط افقمان صاف نباشد، چنین تصویری خواهیم داشت:

شاید در نگاه اول متوجه نشویم اشکال چیست. اما میتوانیم حس کنیم که یک جای کار میلنگد. انگار عکسمان درست گرفته نشده.
با این وجود ممکن است در بعضی عکسها و به دلیل یک انتخاب خاص هنری، تصمیم بگیریم که از خط افق به شکلی کاملا افقی استفاده نکنیم.
تصمیم نهایی با شماست. تنها توصیهی من این است که یا خط افقتان را کاملا افقی ثبت کنید یا اینقدر کجش کنید که معلوم باشد این کار را عمدا انجام دادهاید. وگرنه، عکسهایتان ظاهری آماتور خواهند داشت.
چهطور خط افقمان را صاف و افقی ثبت کنیم؟
وقتی میخواهیم عکس بگیریم، یا از ویوفایندر دوربین به صحنه نگاه میکنیم یا از صفحهی نمایش (السیدی) آن. سادهترین راه ثبت کاملا افقی خط افق، موازی نگه داشتن آن با ضلع بالایی یا پایینی تصویر در ویوفایندر یا صفحهی نمایش است.
اکثر دوربینهای حرفهای در ویوفایندرشان چند خط افقی و عمودی برای ترکیببندی بهتر عکسها در اختیار عکاس قرار میدهند. و تقریبا تمام دوربینهای دارای صفحهی نمایش، امکان اضافه کردن این خطوط به پیشنمایش را دارند. (معمولا با عنوان Grid در تنظیمات) البته برخی به شکل پیشفرض این خطها را نشانتان میدهند. (طبیعتا این خطها در عکس نهایی شما ثبت نمیشوند.)
اگر با گوشی عکس میگیرید، اپلیکیشنهای خوب عکاسی هم امکانات مشابهی برای این کار دارند.
”]
نکته: اگر با دوربین روی سهپایه عکاسی میکنید، میتوانید برای تنظیم اولیهی خط افقتان به تراز روی سهپایه توجه کنید. یا حتی یک تراز کوچک بخرید و موقع عکاسی روی دوربینتان بگذارید تا از صاف بودن عکس مطمئن شوید.
اما اگر حواسمان نبود و عکسمان را کج گرفتیم و بعد از رسیدن به خانه و دیدنش در کامپیوتر متوجه قضیه شدیم چه؟
صاف کردن خط افق موقع ادیت
خیلی از نرمافزارهای ادیت (حتی اپلیکیشنهای موبایلی) گزینهای با عنوان Straighten یا Rotate در اختیار شما میگذارند که به درد صاف کردن خط افق میخورد و استفاده از آن به شدت آسان است. فقط توجه داشته باشید که با این کار، عملا عکستان را کراپ خواهید کرد و بخشی از گوشههای تصویر را از دست خواهید داد. و اصلا به همین خاطر است که توصیه میکنم موقع گرفتن عکس خط افقتان را صاف کنید: تا پیکسلهای عکستان را از دست ندهید!
اگر از فتوشاپ استفاده میکنید:
برای عکسهای خام، میتوانید در Adobe Camera Raw از ابزار Straighten استفاده کنید.
برای باقی عکسها، با انتخاب ابزار Crop، گزینهی Straighten را هم در اختیار خواهید داشت.
در هر دو مورد، کافیست یک خط افقی موازی با خط افق در عکستان بکشید. (با کلیک کردن و نگه داشتن دکمهی ماوس) یعنی همانقدر که خط افقتان کج ثبت شده، خطی که ترسیم میکنید هم باید کج باشد. بعد از این کار، خود نرمافزار عکستان را کراپ و صاف میکند.
نکته: اگر از نسخههای قدیمیتر فتوشاپ استفاده میکنید، گزینهی Straighten را در ابزار Crop در اختیار نخواهید داشت و باید این کار را به صورت دستی انجام دهید.
ابزار Rectangular Marquee را فعال کنید. کل عکس را با این ابزار انتخاب کنید. (با کلیک روی یک گوشه از عکس، نگه داشتن دکمهی ماوس و کشیدن آن روی قطر عکس) بعد ابزار Move را انتخاب کنید. اگر گزینهی Show Transform Controls تیک ندارد، روی مربع کنار آن کلیک کنید.
در مرحلهی بعد، ماوستان را کنار یکی از گوشههای تصویر و خارج از آن نگه دارید تا شکلش شبیه به یک فلش خمیدهی دوطرفه شود. بعد کلیک کنید و عکستان را بچرخانید.
بعد از این کار، گوشههای عکستان خالی خواهند شد. برای حذف این گوشههای خالی، عکستان را کراپ کنید.
نوبت شما
این پست را به دست دوستان علاقهمندتان به عکاسی برسانید و پستهای دیگری که درمورد ترکیببندی در عکاسی نوشتهام را بخوانید.
اگر میخواهید پستهای بعدی را از دست ندهید، مرا در شبکههای اجتماعیتان دنبال کنید:
اینستاگرام | توییتر | یوتیوب | لینکدین | تلگرام | پینترست