همین اول کار بگویم که اگر نگران تغییر اقلیم و بحران‌های محیط زیستی نیستید، یا به اندازه‌ی کافی در این مورد نمی‌دانید یا آدم زیادی ریلکسی هستید! (اگر گزینه‌ی اول درست است، روی لینک زیر کلیک کنید و درمورد تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بیش‌تر بخوانید.) خلاصه‌ی قضیه این است که وضعیت کره‌ی زمین واقعا جالب نیست و ما انسان‌ها داریم نابودش می‌کنیم. اما خب نباید بگذاریم ترس از آینده‌ی نه‌چندان جالبی که -با ادامه‌ی وضعیت فعلی- پیش رویمان است، فلج‌مان کند. این پست، در همین رابطه است.

یک پست دیگر هم بخوانید:  تغییر اقلیم و گرمایش جهانی: تعاریف، علت‌ها، تاثیرات

 

دلایل استرس محیط زیستی یا استرس اقلیمی

در سال‌های اخیر، اصطلاح استرس محیط زیستی یا استرس اقلیمی بین روان‌شناسان دنیا جا افتاده. (eco-anxiety یا climate anxiety) این نوع استرس معمولا به دلایل زیر در آدم‌ها ایجاد می‌شود:

– احساس می‌کنند برنامه‌ریزی برای آینده معنا ندارد، چون در بلندمدت آینده‌ای وجود نخواهد داشت.

– از دست بقیه‌ی آدم‌ها عصبانی‌اند، چون فکر می‌کنند دیگران به اندازه‌ی کافی نگران نیستند و کاری نمی‌کنند.

– حس ناامیدی شدیدی دارند، چون احساس می‌کنند کار زیادی از دست یک نفر برنمی‌آید و قضیه خیلی بزرگ‌تر از این حرف‌هاست.

– حس می‌کنند تعداد بلایا و فاجعه‌های طبیعی در حال افزایش است و آن‌ها کنترلی روی اوضاع جهان و کره‌ی زمین و محیط زیست و… ندارند.

– با ایده‌ی بچه‌دار شدن در این وضعیت، به شدت درگیرند.

– و کلی دلایل مشابه.

 

اگر شما هم احساسات مشابهی را تجربه کرده‌اید، ادامه‌ی پست را حتما بخوانید.

 

راه‌های مقابله با استرس در مواجهه با تغییر اقلیم و بحران‌های محیط زیستی

۱- بدانید که تنها نیستید

همان‌طور که گفتم، پدیده‌ی استرس و حتی افسردگی به خاطر تغییر اقلیم و بحران‌های محیط زیستی در سال‌های اخیر رو به افزایش است؛ گرچه در ایران ممکن است کم‌تر آن را ببینیم. (چون خیلی از ما اصولا حرف زدن درمورد تغییر اقلیم را دوست نداریم و عمق فاجعه را هنوز درک نکرده‌ایم.)

در هر صورت، مطمئن باشید که افراد دیگری هم نگران همین چیزهایی هستند که ذهن شما را مشغول کرده‌اند. و حسی که دارید، به هیچ وجه غیرمنطقی یا غیرطبیعی نیست. فقط باید بدانید چه‌طور می‌شود کنترلش کرد تا زندگی‌تان را مختل نکند.

 

۲- مطلع بمانید، دیگران را هم مطلع کنید

درمورد تغییر اقلیم، گرمایش جهانی، بحران آب و… باخبر بمانید. درمورد تاثیرات‌شان و کارهایی که برای مقابله با آن‌ها قابل انجام است یا در حال حاضر انجام می‌شود هم بخوانید. (برای این کار عمدتا مجبور خواهید شد به رسانه‌های انگلیسی‌زبان مراجعه کنید.) فقط حواس‌تان باشد که در خواندن اخبار زیاده‌روی نکنید که خودش می‌تواند مایه‌ی افسردگی شود. در همین مورد…

یک پست دیگر هم بخوانید:  چه‌طور با این همه خبر بد افسرده نشویم

بعد از این‌که حس کردید به اندازه‌ی کافی اطلاعات دارید، درمورد این بحران‌ها با دیگران هم حرف بزنید و آن‌ها را هم آگاه کنید. خواندن کامل لینکی که ابتدای پست گذاشتم و بعد هم به اشتراک گذاشتنش با دیگران، می‌تواند یک شروع خوب برای این کار باشد.

بالا رفتن آگاهی عمومی در این موارد می‌تواند به مرور زمان نتایج مثبتی به هم‌راه داشته باشد.

 

۳- روش‌های تغییر مثبت را در زندگی خودتان پیدا کنید

اگر راه قبل را به کار بگیرید و درمورد بحران‌های محیط زیستی بیش‌تر بخوانید، خواهید دید که عامل تمام آن‌ها زیاده‌خواهی انسان است. اما متاسفانه اندازه‌ی این بحران‌ها این‌قدر بزرگ است که یک نفر نمی‌تواند تغییر خاصی درموردشان ایجاد کند. یعنی مثلا اگر قرار باشد بحران تغییر اقلیم و گرمایش جهانی حل شود، پیش از هر کس دولت‌ها باید دست به کار شوند.

اما در هر صورت، برای این‌که نقش خودمان در مسیر گذر از بحران و حل شدن این مشکلات را ایفا کرده باشیم (و جلوی عذاب وجدان را هم گرفته باشیم) می‌توانیم کارهای مثبتی در زندگی شخصی‌مان انجام دهیم. چند نمونه از این کارها را در ادامه ذکر می‌کنم. اگر شما هم مثال خاصی در ذهن دارید، کامنت گذاشتن را فراموش نکنید. (کامنت‌های جالب، به پست اضافه خواهند شد.)

گیاه‌خواری: صنعت دام‌داری یکی از بازی‌گران اصلی در روند تغییر اقلیم و بحران آب و غذاست. پس اگر به فکر ایجاد یک تغییر مثبت در زندگی‌تان هستید، می‌توانید به یکی از انواع رژیم‌های گیاه‌خواری فکر کنید. لازم نیست زیاده‌روی کنید و به یک باره تمام گوشت‌ها و فرآورده‌های حیوانی را کنار بگذارید. رژیمی را انتخاب کنید که برایتان مناسب است و می‌توانید در بلندمدت ادامه‌اش دهید.

برای اطلاعات بیش‌تر در این مورد و سالم‌خوار یا گیاه‌خور شدن…

یک پست دیگر هم بخوانید:  چرا و چه‌طور گیاه‌خوار شویم: راهنمای کاملا کامل گیاه‌خواری (+کتاب شروع گیاه‌خواری)

 

مصرف کم‌تر پلاستیک: هر جایی که می‌شود، از ظروف و وسایل پلاستیکی و یک‌بارمصرف دوری کنید. مثلا در تابستان به جای خرید آب معدنی، بطری آب خودتان را داشته باشید. یا موقع خرید، زنبیل یا کیسه‌ی پارچه‌ای با خودتان ببرید و کیسه‌ی پلاستیکی از فروشنده نگیرید. این تغییرات شاید به نظر کوچک بیایند، اما می‌توانند در بلندمدت به تغییر فرهنگ مردم و ایجاد تغییرات بزرگ منتهی شوند.

 

آلوده کردن کم‌تر هوا: هر جا که می‌شود، از وسایل حمل‌ونقل عمومی یا دوچرخه استفاده کنید یا حتی پیاده‌روی را امتحان کنید! اگر مجبورید از ماشین شخصی استفاده کنید، می‌توانید یک روز از هفته را روز بدون آلودگی اعلام کنید. و در همین یک روز، تعهدتان به محیط زیست و کره‌ی زمین را به خودتان و دیگران نشان دهید.

 

مینی‌مالیسم: شاید در نگاه اول، چندان مرتبط به نظر نرسد. اما مصرف‌گرایی روزافزون انسان‌ها یکی از عوامل اصلی بروز این همه بحران است. پس اگر تلاش کنیم چیزهایی که واقعا مورد نیازمان نیستند را از زندگی‌مان حذف کنیم، شاید سرعت دست‌درازی انسان‌ها به منابع کره‌ی زمین هم در بلندمدت کمی آهسته‌تر شود. درمورد مینی‌مالیسم…

یک پست دیگر هم بخوانید:  مینی‌مالیسم چیست؟ زندگی مینی‌مال یعنی چه؟ (+راهنمای مینی‌مالیست شدن)

 

۴- دیگران را هم به این روش‌ها دعوت کنید

بعد از انتخاب و امتحان کردن روش‌های مختلف برای ایجاد تغییر مثبت در زندگی‌تان، آن‌هایی که به نظرتان موثرتر و عملی‌تر بوده‌اند را به دیگران هم معرفی کنید.

توجه داشته باشید که لحن برقراری ارتباط با دیگران موقع صحبت درمورد این تغییرات بسیار مهم است. مثلا یک فرد گیاه‌خوار که با لحن تهاجمی به همه می‌گوید که آن‌ها هم باید گیاه‌خوار شوند «وگرنه دارند به کره‌ی زمین و روند ادامه‌ی حیات انسان‌ها خیانت می‌کنند» نه‌تنها قادر به ایجاد تغییر در دیگران نخواهد بود، بل‌که روی آن‌ها تاثیر منفی هم خواهد داشت.

تعداد زیادی از کسانی که فکر می‌کنند هرکس از محیط زیست و تغییر اقلیم حرف می‌زند دارد تندروی و غلو می‌کند، با چنین برخوردهایی مواجه شده‌اند که طبیعتا نتیجه‌ی عکس داده.

پس مراقب لحن گفتار و روش برخورد و انتقال پیام‌تان به دیگران باشید.

 

۵- در طبیعت وقت بگذرانید

خیلی از ما این‌قدر نگران طبیعت و حماقت نسل بشر هستیم که حواس‌مان به چیزی که داریم نیست. هرچه‌قدر که می‌توانید در طبیعت وقت بگذرانید و از زیبایی‌های زمین لذت ببرید. این کار هم باعث کاهش استرس‌تان خواهد شد، هم به‌تان یادآوری خواهد کرد که چرا راه‌های قبلی را اجرا می‌کنید و چرا نگران‌اید.

 


نوبت شما

این پست را با دیگران به اشتراک بگذارید و از روش‌های خودتان در برخورد با استرس ناشی از تغییر اقلیم و بحران‌های محیط زیستی بنویسید.


 


به دیگران هم برسانید